پالت رنگ کاشیکاری مدرسه غیاثیه خرگرد بنای ماندگار دوره تیموری در خراسان

Authors

  • علیرضا طاهر ی مقدم کارشناس ارشد نقاشی، عضو هیأت علمی موسسه آموزش عالی فردوس،(نویسنده مسئول)
Abstract:

قرن پانزدهم که مصادف با امپراتوری تیموری در ماوراءالنهر است، یادآور گذشته ای درخشان در زمینه هنر و به ویژه معماری است. در این بین، معماری مدارس بیش از هر عنصر دیگری جلوه گر هنر این دوران است. مدرسه غیاثیه یکی از زیباترین نمونه های معماری باقیمانده از دوره تیموری در خراسان است. در این پژوهش تنوع و خانواده های رنگی کاشیکاری مدرسه و همچنین نحوه سازماندهی آنها مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. بر این اساس؛ ابتدا یک تقسیم بندی کلی در مورد انواع کاشی کاری موجود در مدرسه انجام پذیرفت، سپس رنگ های به کاررفته در هر بخش و نحوه چیدمان رنگی بررسی شد. بنابراین هدف اصلی این پژوهش دستیابی به پالت خانواده های رنگی مدرسه و بررسی چیدمان های رنگی به کاررفته در انواع کاشی های موجود می باشد. با توجه به تنوع گسترده رنگی در بنا، این پرسش مطرح می شود که معمار تیموری از چه پالت و تنوع رنگی در تولید کاشی و نیز چیدمان این قطعات در کنار هم بهره جسته است؟ در پاسخ، با استفاده از تحقیقات میدانی و بررسی رنگ کاشی های غیر مرمتی و اصیل و نیز مطالعات کتابخانه ای به گردآوری یافته ها برآمدیم و در نهایت با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی نتایج پرداختیم. نتایج منجر به ارائه پالت رنگ کاشی کاری این مجموعه گردید و نیز مشخص شد هنرمند کاشیکار در کاشی های معرق، رنگ های خانواده سرد را بیشتر در پس زمینه و ابعاد بزرگ تر و رنگ های خانواده گرم را در ابعاد کوچک تر و برای تأکید بر نقوش موردنظرش استفاده کرده است. همچنین مشخص گردید هنرمند تیموری با آگاهی، دید رنگ کاشیها را طراحی و اولویت بندی کرده است. از طلا نیز به صورت برجسته کاری به ویژه در کاشیهای هفت رنگ استفاده شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی فنی تطبیقی کاشیهای هفت رنگ سه بنای شاخص دوره تیموری خراسان(مدرسه غیاثیه خرگرد، مجموعه تربت جام و مزار ابوبکر تایبادی)

خراسان در زمان تیموریان به عنوان یکی از مراکز مهم اقتصادی و هنری، از جایگاه رفیعی برخوردار بوده است. مدرسه غیاثیه خرگرد، مسجد فیروزشاهی در مجموعه شیخ جام و بقعه ابوبکر تایبادی سه بنای مشهور دوره ی تیموری در استان خراسان می باشند که کاربرد کاشی هفت رنگی در آنها موضوع اصلی این رساله می باشد. در این پایان نامه علاوه بر معرفی بناهای مذکور ویژگی های معماری و تزئینات بکار رفته در آنها شرح داده شده ...

15 صفحه اول

سنجش تاریخی و تطبیقی ویژگی‌های فنی و نقش پردازی دَرهای چوبی موزه بزرگ خراسان

در میان آثار تاریخی چوبی مجموعه حرم رضوی، درهایی وجود داشته که با اجرای طرح گسترش و توسعه حرم، در دوره معاصر به انبار سازمان میراث فرهنگی خراسان در آرامگاه فردوسی منتقل شده است. این درها، در اثر آتش‌سوزی انبار، در سال 1391 و سوختن قسمتی از آنها، به مجموعه مصلی و در طی سال اخیر به مخزن موزه بزرگ خراسان راه یافته است. بررسی‌ها نشان از آن دارد که از چهار دَرِ مورد مطالعه، یک دَر، دارای کتیبهٔ شعر بوده...

full text

پالت رنگ در خانه های دوره قاجار قزوین نمونه موردی: خانه امینی ها

این پژوهش تلاشی است جهت شناسایی و تشکیل پالت رنگ در خانه‌های دورة قاجار قزوین؛ آخرین حلقه از آداب و رسوم ساخت‌و‌ساز در شهری که یکی از دروازه‌های اصلی ورود زندگی مدرن به ایران بوده، در مکانی که بازتاب مستقیم زندگی در مکان است و در فرهنگی که صاحب یکی از رنگین‌ترین معماری‌های جهان است. بازسازی رنگی از حیاتی‌ترین بخش‌های بازسازی مکان‌های تاریخی است و نیازمند تشخیص دقیق پالت‌های رنگی. کاربرد دیگر ای...

full text

بررسی معماری و تزیینات مدارس تیموری در خراسان( مدارس دودر، پریزاد، فیروز شاهی و غیاثیه)

دوره تیموری از مهم ترین دوره های تاریخی معماری و هنر ایران است که دارای ویژگی ها و مشخصه های خاص خود می باشد، معماری و تزیینات وابسته به آن در این دوره به اوج تکامل و زیبایی رسید به طوری که معماری تیموری در دوره های بعد مورد تقلید و پیروی بسیاری از معماران و هنرمندان ایرانی قرار گرفت. بیشتر مدارس به جای مانده از این دوره در افغانستان قرار دارد و تنها تعدادی از این بناها در ایران وجود دارد که ...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 13

pages  32- 50

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023